Lần đầu tiên Vân tận mắt
chứng kiến một người chết
cách đây hơn một năm lúc còn
ở Việt Nam. Chứng kiến một
người chết, có nghĩa là nhìn
người ấy đang từ cõi sống đột
ngột bước sang thế giới bên
kia. Đó là ông Thọ ở cách nhà
Vân ba căn trên cùng con hẻm
nhỏ thuộc phường 10 quận Tân
Bình. Chẳng phải vì là hàng
xóm mà Vân quen ông, láng
giềng thật xa mỗi người có
một cuộc sống nên cũng ít khi
gặp nhau huống chi ông lại hơn
Vân quá nhiều tuổi. Nếu xưng
hô cho đúng thì Vân phải gọi
ông bằng chú. Nhưng sỡ dĩ Vân
thân với ông chỉ vì ông là tài
xế xe bus trên lộ trình từ nhà
Vân đến sở làm. Dù muốn dù
không, ngày nào Vân cũng phải
gặp ít nhất một lần vào buổi
sáng. Có một dạo xe bus là
phương tiện chuyên chở công
cộng rất đắt khách, chuyến nào
cũng chật ních. Nhưng khi VN
chuyển sang kinh tế thị trường
thì dân Sài Gòn nườm nượp
mua xe gắn máy. Lại thêm xe
ôm phát triển, xe bus dần dà
trở nên ế ẩm vì đi lại chậm
chạp trên đường phố đông đúc
mà ít ai tôn trọng luật lưu
thông. Chỉ có những hành
khách không có phương tiện
khác như Vân mới bất đắc dĩ
phải bám với xe bus mà thôi.
Xe vắng khách, nên mỗi khi
thấy Vân bước lên, ông Thọ
thường vui vẻ hỏi chuyện vu
vơ mặc dù trên nguyên tắc, ông
không được nói chuyện khi lái
xe. Vân cũng hân hoan đáp lại,
chọn cái ghế trống gần ông để
đàm đạo cho quên đoạn đường
tới sở. Đại khái thì toàn những
câu xã giao thủ tục thôi, lâu lâu
nếu trong con hẻm nhà Vân có
chuyện gì bất thường xảy ra
thì hai người mới có đề tài mới
để bình luận. ông Thọ không có
vợ con, sống nhờ nhà người
anh ruột, nhập chung hộ khẩu
và coi gia đình người anh như
gia đình mình. ở tuổi bốn
mươi lăm, mặt ông khắc khổ
ưu tư, nước da đen sạm và mái
tóc phía trước hơi dài lúc nào
cũng rũ xuống trán làm Vân
thấy rất ngứa mắt. ông ít cười,
dù nụ cười rất tươi. Hàm răng
đều như hạt bắp, phải cái tội là
lúc nào cũng úa vàng vì khói
thuốc. ông ghiền thuốc lá
nặng ,trong túi lúc nào cũng có
gói Mai, loại thuốc đen nội hóa
ít người hút. Mỗi khi đường
kẹt xe, ông thường chạy
xuống rít một điếu hoặc có khi
chỉ vài hơi rồi lại leo lên lái
tiếp. Dân Sài Gòn hút thuốc
nhiều, nên chẳng ai thấy ngứa
mắt và cũng không thấy khó
chịu vì khói thuốc. Một buổi
sáng trên đường đi làm như
thường lệ, Vân ngồi ngay chiếc
ghế sau lưng ông, đang kể câu
chuyện bắt ghen trong xóm, và
xe đang chạy ngon trớn, thì
Vân bổng giật mình thấy xe
bus tự dưng rẻ nghiêng sang
bên phải, rồi leo hẳn lên lề, húc
mạnh vào một gốc cây rồi
dừng lại. Xe vẩn nổ máy,
nhưng ông Thọ gục xuống trên
tay lái làm còi xe cứ inh ỏi réo
liên tục. Cũng may, gặp khúc lề
đường rộng lại có cây lớn chặn
lối nên xe không cán phải
người bộ hành hoặc đâm vào
nhà người ta. Hành khách nhốn
nháo đứng ngồi cả lên, Vân lay
vai ông Thọ và hốt hoảng hỏi: -
Ý thôi chết, lạc tay lái hả ông
Thọ? Tỉnh dậy ông Thọ ! Nhưng
lay mãi mà ông không trả lời,
hành khách xôn xao đưa mắt
nhìn nhau rồi bỏ xuống tìm
phương tiện chuyên chở khác
vì sợ trể giờ làm việc. Vài
người hiếu kỳ phần lớn là
khách quen ngày ngày vẩn đi
cùng chuyến này xúm lại cùng
với Vân lôi đầu ông Thọ ngồi
thẳng lên, lập tức tiếng còi xe
ngưng bặt. ông Thọ ngẻo đầu
sang một bên, mặt xám ngắt,
miệng hơi há ra và đôi mắt lạc
thần vẫn mở trừng trừng
nhưng rõ ràng là mất hết sinh
khí. ông đứng tim chết mà
người ta xét theo lối dân gian
là ông bị trúng gió, và không ai
tin là ông đã chết thật bởi nó
xảy ra quá đột ngột. Vân lo
lắng nhìn quanh và hỏi: - Ơ...Có
ai có dầu nhị thiên đường
không?...Dầu gì cũng
được...Cho tôi mượn. Đám
đông xung quanh mỗi người
một câu: - Trời...trời, ông bà
nào chịu khó chạy lên ngả tư
thấy ông công an, kêu dùm
một cái Người khác bảo: - Kêu
xe cứu thương chứ chờ công
an đến kiếp nào... Người ta giật
tóc mai, lắc mạnh hai vai ông,
hoặc ấn mạnh vào ngực ông,
hy vọng có thể giúp ông hồi
tỉnh trong lúc chờ vào nhà
thương. Nhưng tất cả đều vô
ích, có người thất vọng than: -
Thôi ! Chắc chết rồi, chết thiệt
rồi. Trăm phần trăm là trúng
gió rồi. Trời đất ơi ! Lúc này gió
nó độc lắm nghen. Cùng với
nhận xét ấy, người ta tản mác
xuống xe, lảng ra xa, tránh
những phiền toái lát nữa khi
nhân viên công lực đến thẩm
vấn. Nhưng Vân không bỏ đi
được, không nở bỏ ông hàng
xóm, bởi nàng vẫn bám víu ý
nghĩ là ông chưa chết hẳn, chỉ
bất tỉnh nhân sự mà thôi. Nàng
xuống xe, mặt nhợt nhạt ngó
quanh, rồi vẫy chiếc xích lô
máy rồi nhờ người tài xế lên
đỡ ông Thọ xuống và chở vào
bịnh viện. Nàng bảo: - Nhanh
nhanh thì may ra cứu kịp nhé !
Chắc ông ấy chỉ bị nghẹt thở
thôi, chưa có chết hẳn đâu. Rồi
nàng móc bóp lấy tiền trả ông
xích lô, nhưng ông xích lô ngơ
ngác nhìn Vân và hỏi: - Bộ cô
không đi với ông ấy sao? Đâu
có được, cô không có đi chung
thì tôi không có chở ông ấy
đâu ! Giỡn hoài, bộ tôi ngu sao?
Vân khẩn khoản: - Ông ơi, tội
nghiệp người ta bị ngất
xỉu ,ông làm ơn đưa vào nhà
thương dùm. Tại tôi....tôi còn
phải đi làm. ông xích lô trợn
mắt đáp: - Ngất xỉu đâu mà
ngất xỉu? Chết ngắt rồi, tôi đưa
vào bệnh viện, người ta hỏi lôi
thôi lắm cô ơi. Phải có người
nhà mới biết đường mà trả lời
chứ ! Vân nhìn ông Thọ một lần
nữa, quả thật ông chết rồi. cái
xác không hồn, nằm rũ trên
xích lô, đầu nghiêng sang một
bên. Mắt vẫn trợn trừng, và
mồm vẫn há ra. Nàng bảo ông
xích lô: - Nhưng mà tôi cũng
đâu phải là người nhà ! ông
xích lô vừa kinh ngạc, vừa bực
bội, giậm chân lắc đầu lia lịa,
ông toan chửi thề, nhưng nhớ
rằng trước mặt phụ nữ, nên gắt
lên: - Cô không phải là người
nhà của ông ấy thì mắc mớ gì
cô đòi đưa ông ấy vào nhà
thương? Con người sao khờ
quá ! Rồi công an hỏi cung về
cái chết của ông ấy, rồi cô trả
lời làm sao? Vân cũng vừa chợt
nhận ra mình tự mang cái ách
giữa đàng vào cổ, nhưng một
phần vì là người quen, một
phần thì bây giờ cũng đã lỡ rồi
làm sao rút lui được? Nàng cứ
tưởng ông chỉ ngất xỉu nên
mới động lòng tìm cách cứu
chữa gọi xích lô đưa vào bịnh
viện. Không ngờ ông đã về bên
kia thế giới. Từ lúc nghe ông
xích lô xác quyết là ông Thọ đã
chết, tự dưng chính Vân cũng
thấy rờn rợn và không dám
nhìn mặt ông nữa. Nhưng bây
giờ biết làm sao, khách bộ
hành đi ngang hiếu kỳ bu lại
mỗi lúc một đông hơn vì ông
xích lô khua chân, múa tay nói
quá lớn, ông chán nản bảo Vân:
- Cà chớn ! mới sáng sớm đã
gặp xui. Bây giờ cô phụ tôi
khiêng ổng lên, bỏ lại trên xe
bus đi rồi ai muốn làm gì thì
làm. Tôi không có dính vào vụ
này. Dứt lời, ông xách nách xác
chết và bảo Vân đỡ hai chân
ông Thọ. Vân ngần ngại đứng
yên, ông xích lô phải nạt lớn
nàng mới chịu bắt tay vào khệ
nệ khiêng cái xác không hồn
lên xe bus, đặt vào sau tay lái.
Rồi ông xích lô lao phắt xuống
đường lên xe phóng vội đi
miệng còn lào nhào chửi Vân là
đồ ngu. Vân xuống xe đứng
phân vân bên lề đường không
biết nên bỏ đi hay chờ cảnh sát
tới để tường trình. Đám đông
bu quanh mỗi người hỏi một
câu, Vân lơ đãng trả lời rồi
quyết định đón honda ôm về
báo tin cho gia đình ông Thọ
biết và vào nhà thương làm
thủ tục nhận xác của ông chôn.
Định mệnh xắp đặt khiến ông
chết đột ngột và tình cờ Vân lại
là người đầu tiên chứng kiến
cái chết bất ngờ của ông giữa
lúc ông đang nói chuyện với
nàng. Cách đây hơn một tháng
Vân có khoe với ông là nàng
đang chờ sang Canada định cư
do người anh bảo lảnh. ông
Thọ chớp mắt bảo: - Mừng cho
cô Nhưng rõ ràng, giọng ông có
một chút buồn tủi cho thân
phận mình, ước mơ xuất ngoại
mà không có con đường nào.
ông bảo Vân: - Tôi cũng có
nghe nói cô sắp ra nước ngoài,
người ta bảo vì vậy cô nhất
định chưa chịu lấy chồng. Vân
cười rồi nói lại: - Trước khi tôi
đi thì thế nào gia đình tôi cũng
làm tiệc giã từ bà con lối xóm
mà. Mời ông sang cho vui với
gia đình tôi nhé ! - Vâng, quý
hóa quá ! Cô nghĩ đến tôi là tôi
mừng rồi. Tôi thì phải qua tiễn
chân cô chứ ! Câu chuyện
tưởng như mới hôm qua, Vân
chưa lên đường, chưa kịp làm
tiệc mời ông Thọ thì ông đã về
bên kia thế giới, Vân chạy về
nhà báo tin, rồi cùng người anh
ông Thọ lãnh ông từ nhà xác
về, mua đất chôn ở nghĩa trang
Tân Việt, gần Bà Quẹo. Vân có
mặt từ đầu đến cuối, từ lúc tẩm
liệm cho tới khi hạ huyệt. Đám
tang ông Thọ thưa thớt lại gặp
ngày mưa to gió lớn, nghĩa
trang ở vào khu đất trũng,
nước ngập mênh mông. Quan
tài thả xuống huyệt cứ nổi lềnh
bềnh khiến người ta phải dùng
gậy dí hai đầu xuống để lấp
đất. Mà lấp bao nhiêu đất ,đất
biến ngay thành bùn theo nước
trôi đi, người nhà vất vả lắm,
ông Thọ mới chịu an lòng. - o O
o - Gần một năm sau, Vân lên
đường sang Canada, tạm thời ở
chung với gia đình người anh
đã bảo lảnh, tên là Hiếu, có vợ
ba con tại Toronto. Hiếu mới
mua nhà trước khi Vân qua,
căn nhà mới, ở vùng ngoại ô
phía bắc toronto, nằm trong
khu vực vừa khai phá, giá
tương đối rẻ và đất xung
quanh còn rất khoảng cách.
Phía sau nhà Hiếu cách một bải
trống mọc đầy cỏ hoang rồi
mới tới bìa rừng. Bải đất trống
ấy cũng nằm trong kế hoạch
xây cất tư gia hoặc chung cư,
nhưng vì tạm thời kinh tế
xuống, ngành địa ốc suy thoái
nên người ta khựng lại bỏ
không. Gia đình Hiếu có năm
người, nhưng hai đứa con đầu
vừa lên đại học và đi ở xa, ở
nội trú luôn trong trường. nên
nhà chỉ còn hai vợ chồng với cô
con gái út mười bốn tuổi. Vợ
chồng Hiếu Trang Chủ